Kumaha kaayaan jeung kamekaran kabudayaan sunda kiwari. Bisa waépangaruh kana kamekaran basana. Kumaha kaayaan jeung kamekaran kabudayaan sunda kiwari

Kecap dayeuhan penting dicatet jeroning kamekaran basa Sunda, tegesna tina basa Sunda Kuna kana basa Sunda Kiwari. 2 Jawa Barat minangka Wadah Kabudayaan Sunda 1. wanda unsur budaya dina babasan jeung paribasa Sunda; c. Petingan, beunang ngumpulkeun Duduh Durahman 5. Di jaman kamekaran téhnologi nu kawilang gancang sarta digitalisasi kabiasaan hirup, ampir sakabéh jalma boga smartphone nu maké sistem operasi Android. 1. Nurutkeun Ruhaliah (2002: 21) nu geus ngalakukeun panalungtikan ngeunaan carita pantun diDudukuy jeung cetok can kapaluruh asal kecapna. Rarambu jeung Padika Pangajaran Basa Sunda Kumaha. Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa Daerah dan SeniWeb1. Badingkut. 4. Ekadjati: 1995),Teu siga wangun sajak nu kungsi teu diaku jadi banda budaya urang Sunda. 1. Kadaharan boga peranan penting dina kahirupan budaya. Bahan ajar nu patali jeung ieu hal nya éta dina pangajaran maca artikel ngeunaan budaya anu ditepikeun di kelas XII SMA/SMK/MA, éta hal luyu jeung SKKD. Iwal ti éta ibing kuda lumping biasana sok aya atraksi anu bahaya saperti ngadahar beling, jukut, mesek kalapa maké huntu, jsb. Basa Sunda dipiara tur dimumule ku nagara lantaran basa daerah katut dialek bagian tina kabudayaan nasional. 2. Lian ti éta ogé, mangpaat praktis ieu panalungtikan téhWebPoto 3 Upacara nyawér kiwari leuwih ngutamakeun sora jeung dedegan 50 6. Éta kamekaran téh ditangtukeun ku kahirupan urang Sunda sorangan anu kapangaruhan ku kaayaan, tempat, jeung mangsa anu karandapan ku masarakat Sunda. Kabudayaan anu béda-béda téh bisa kapanggih tina basa, kapercayaan, pangaweruh, pakasaban, téhnologi, sistem organisasi kamasarakatan, jeung kasenian (Koentjaraningrat, 2015, kc. kasenian milik urang Sunda téh mindeng katolér-tolér. Kadua, murid nyangkem atawa maham basa Sunda tina jihat wangun, harti, jeung fungsi, sarta mampuh makéna kalwan keuna tur rancagé luyu jeung kontéks saperti tujuan, kaayaan, jeung kaperluan. Dina mangsa kiwari, aya kènèh sakelompok masarakat anu nyekel pageuh kana tradisi karuhunna, komo ieu mah di kota Bandung, kota gede nu tehnologina geus maju, anu ku sabagian masarakatna éta tradisi téh dianggap kuno atawa geus teu luyu jeung kamekaran jaman, sarta aya sababaraha bagian anu dianggap mèngpar tina ajaran agama. 2 Sajarah Basa Sunda Basa Sunda robah ti mangsa ka mangsa, ngindung ka usum ngabapa ka jaman. nyaéta tina kabudayaan anu aya di lingkungan sabudeureun, anu kiwari dipikawanoh salaku kearifan lokal (Rosidi, 2011, kc. Kumaha kahanan komunitas basa Sunda ayeuna? Kiwari komunitas basa Sunda teh nyanghareupan masalah anu aya patalina jeung kaayaan masarakat katut budaya Sunda, nya eta ku pagaliwotana kaayaan, boh nu sifatna lahiriah boh nu sifatna batiniah. Kaayaan di luhur saenyana minangka wangun kréativitas masarakat Sunda alam harita, anu hasil ngadumaniskeun antara kebudayaan Sunda jeung kabudayaan luar (India). Éta kawijakan téh luyu jeung UU No 22 taun 1999. 3. Taun 1926 medal novél Agan Permas karya Joehana, taun 1928 medal novél Rusiah nu Goreng Patut karya Sukria jeung Juhana, jeung novél Mantri Jero karya R. Ranting Leuwidaun Kabupaten Garut, katut patalina jeung kamekaran umur. Contona, dina Féstival Drama Basa Sunda (FDBS) Pelajar anu diayakeun ku Téater Sunda Kiwari, pesertana bisa ngajaul ngaleuwihan targét panitia. 2. 4 Komponén Kabudayaan . com) atawa (fredlarryloanfirm@hotmail. Anapon awi nu sok dipaké nyieun ieu alat musik biasana tina awi wulung (awi nu kelirna hideung) jeung awi temen (kelir bodas). jeung sastra, jeung akademisi sastra dina nalungtik sastra Sunda. Ku cara neuleuman matéri katut rambu-rambu pituduh kagiatan diajar dina ieu modul dipiharep bisa ngaronjatkeun kompeténsi profesional Sadérék salaku guru basa Sunda boh nu patalina jeung sikep, kaweruh, katut. Bukti kabudayaan jeung kabeungharan sastra Sunda nu nepi kiwari kapaluruh di Kecamatan Soréang. Saméméh ngalakukeun wawancara kudu tatahar heula nyusun sajumlahing pananya ngeunaan matéri nu rék ditanyakeun ka narasumber. edu BAB I BUBUKA 1. Rék naon cenah éta turis bet jul-jol ka Padasuka?, jauh dijugjug, anggang di téang, kataji ku garapan seni Saung Angklung Mang Udjo, nu perenahna di jalan. 1 Memilih materi pembelajaran yang diampu sesuai dengan tingkat perkembangan peserta didik. saperti tujuan, kaayaan, jeung kaperluan. Jadi, kawas kumaha pikahareupeun Sunda téh? Mun Sadérék kagungan idé nu méncrang, mangga seratkeun abstrakna. Salawasna nekenkeun kana amal jeung tingkah laku ti batan mere gagasan. Al-Qur'an mere pituduh kana hal-hal anu praktis. Tesis ini berjudul "Wawacan Simbar Kancana (Kajian Struktural, Budaya, dan Etnopedagogik). Mimiti medalna basa bulan April 2021 babarengan jeung novél Stola Bungur karya Ati S. Kabudayaan sunda kaasup karifan lokal bangsa Indonesia anu masih kénéh aya nepi ka kiwari. Masih numutkeun Naskah Wangsakerta, Karajaan Sunda oge ngawengku wilayah anu kiwari. Para ahli sapamadegan yén lahirna. téh baris ngadéskripsikeun kumaha asal-usul jeung kamekaran kasenian Dur Ong, nu kumaha pintonanana, ajén budaya naon waé nu nyampak dina kasenian Dur Ong sarta luyu teu dijadikeun bahan pangajaran di sakola. WebKiwari réa paranakan Cina anu basa Sundana. KIBS baris neuleuman, nalungtik, jeung méré gambaran kana kaayaan kabudayaan Sunda dina saban jaman. Kamekaran basa Sunda sajalan jeung kamekaran kahirupan kabudayaan urang Sunda. Kabudayaan anu béda-béda téh bisa kapanggih tina basa, kapercayaan, pangaweruh, pakasaban, téhnologi, sistem organisasi kamasarakatan, jeung kasenian (Koentjaraningrat, 2015, kc. Poto 4 Pangantén meuleum harupat 51. 2014. téh kaunggel ngagambarkeun kaayaan warung Sunda anu jlug-jleg diayakeun di unggal tempat. Pikeun nyaho kumaha agar budaya Sunda lestari. Eta hal téh gedé pangaruhna kana hirup huripna Seni Sunda. Sélér Sunda mangrupa bagian ti masarakat Indonésia, nya éta jalma anu ngaku jeung diaku ku masarakat salaku urang Sunda. WebPola kabudayaan dina hiji masarakat bisa katémbong tina cara hirup sapopoé masarakatna. Kawih ari kawih asalna tina kecap kavy (baca, kawi) anu hartina sa'ir (kavya - bujangga). ngécéskeun kalungguhan basa Sunda; jeung 2. Bangsa anu maju nya éta bangsa nu ngahargaan jeung ngamumulé budaya titingal karuhunna, boh anu sipatna tatalépa boh anu sipatna tinulis. 196302101987031001 (3) Ilham Nurwansah, 2014. Hum. Tujuan dari penelitian ini adalah untuk mendeskripsikan: 1) struktur Wawacan Simbar Kancana, 2) unsur-unsur budaya dalam. atikan dina konteks kabudayaan ogé kacida pentingna. Dina ngagunakeun basa, masarakat Sunda umumna make dua basa pikeun kaperluan komunikasi. Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat ngeunaan Buku Kurikulum Tingkat Daerah Muatan. Ti baheula oge upama nengetan literatur nu aya, rea tulisan anu medar perkara kaayaan basa Sunda anu pikasalempangeun. Ini merupakan kata tanya sederhana untuk menanyakan suatu keadaan atau situasi. Baru-Baru Ini Dicari Tidak ada hasil yang ditemukan Tag Tidak ada hasil yang ditemukan. Download Presentation. Sistem duduluran masarakat sunda anu dipikawanoh kiwari aya tujuh turunan, tapi sabenerna urang sunda baheula miboga salapan garis turunan nyaéta anak, euncu, umpi, cicip, muning, anggasantana, kulasantana, pretisantana, jeung witwekas. Masarakat nu hiji jeung nu séjénna miboga kabudayaan. upi. 108), nétélakeun yén. SOAL UJIAN AKHIR (UAS) KELAS IX TAHUN 2012. 1. Webpanalungtikan ka hareupna, jeung pikeun alternatif dina ngaaprésiasi karya sastra. Perkenalkan blog ini berisi rangkuman materi pelajaran bahasa Sunda untuk keperluan pembelajaran daring di Sekolah kita. (11) ngalindungan jeung ngurus lingkungan hidup sacara lestari, anu diatur tina pasal 1 butir 30. NIP 197212021999032001 . bacaan pikeun réa jalma, ngahirup-huripkeun léksikon budaya Sunda jeung kakawihan. Lian ti éta panalungtik merhatikeun fungsi budaya. Masyarakat Indonesia kawéntar ku budayana sabab di Indonesia miboga suku bangsa nu loba. Kiwari, kabudayaan di tatar Sunda bisa disebut éléh pamor ku kamekaran jaman, hususna dina widang kamajuan téknologi anu sakitu mesatna. 1. Dina Kagiatan Diajar V, geus ditétélakeun kumaha raket patalina antara basa jeung kabudayaan. Sélér Sunda mangrupa salasahiji sélér nu aya di Indonesia, tangtu miboga kabudayaan sorangan. Sekar irama merdeka, nyaeta tembang nu panjang pondokna sora jeung wirahmana sakarep-karep numutkeun raosna priyangga, numutkeun kangeunahan nu tembang kayaning : tembang buhun rancag, tembang buhun raehan, beluk, kakawen, suluk, tembang Cianjuran, tembang Ciawian, kakawihan dongeng. Lian tina rea sajak anu dimuat dina majalah jeung koran basa Sunda, saperti Mangle, Cupumanik, Galura, jeung Koran Sunda, oge rea karya anu geus dibukukeun mangrupa. Eta karya Moh. Kawih téh lalaguan Sunda anu bébas, anu henteu kauger ku aturan pupuh, boh. Kasang Tukang Panalungtikan Nilik kana kaayaan kiwari, carita pantun téh kaasup salasahiji genre sastra lisan Sunda anu ampir leungit (Koswara, spk. Dina majalah jeung surat kabar nu terbit dina taun 50-an nepi ka 60-an, pangarang nu sok nulis esey jeung kritik sastra téh di antarana: Utuy T Sontani nulis esey “Don Quisot jeung Hamlet” (1952), “Kakayaan Batin Ki Sunda” (1957), “Nyawang Kasusastraan Sunda Moderen” (1958). Karya 1 BUDAYA SUNDA BAB I HAKÉKAT KABUDAYAAN I. 1. Budaya hartina budi jeung daya, anu unsurna ngawengku cipta (akal), rasa, jeung karsa (kahayang). Apan harti “Sunda” teh endah. [1] Kawih nyaéta rakitan basa anu ditulis ku para bujangga atawa seniman sarta miboga birama anu ajeg (angger). Agréng ditulis ku Aam Amilia dina mangsa kiwari. 1 Wangenan Kabudayaan Unggal masarakat tinangtu mibanda kabudayaan séwang-séwangan, ti mimiti budaya nu tradisional nepi ka nu…WebUpacara hajat sasih ditilik tina tujuh unsur kabudayaan nurutkeun (Koentjaraningrat, 1990, kc. masarakat sangkan hirup luyu jeung kaayaan adat istiadat anu geus aya ti jaman. Kudu satia kana teks aslina sarta kudu nembongkeun kajujuran. edu| perpustakaan. Ceuk Saléh, ayana UUBS dina basa Sunda kiwari téh mangrupa sésa prosés “mataramisasi” kabudayaan Sunda anu dimimitian abad ka-17. Fisiografis urang sunda jeung wilayahna teh kacida merenahna ditengah-tengah kaayaan kamajuan dunya globalisasi, boh teknologi boh informasi, bari urang bisa ngigelanana jeung makena. Ti taun 1970-an, geus réa wisatawan nu ngulampreng ka ieu patempatan. Kumaha hasil transliterasi téks naskah wawacan “Layang Carios Abduloh”. Retty Isnendes, M. Carita nu ditembrakeun museur ngeunaan misteri tilarna hiji jalma. 4. 18 Contoh Sajak Sunda dengan Terjemahannya, Sederhana dan Penuh Makna. A. 3) Loba masarakat nu teu apal kana asal muasal (sajarah) ayana tradisi ngaruat lembur, prak-prakanna, pungsi jeung tujuanna, simbol-simbol, ajén-inajén, sarta ma’na-ma’na nu nyampak dina éta tradisi. 2) nétélakeun, yén kabudayaan ngawengku tujuh unsur budaya sacara universal, nya éta: 1) sistem kepercayaan atawa religi, 2) sistem jeung organisasi masarakat, 3) sistem pangaweruh, 4) sistem basa, 5) Pengarang dapat terinspirasi dari kisah yang diangkat dalam sebuah lagu, catatan harian milik pengarang atau milik orang lain, hingga kejadian sehari-hari seseorang. Nepi ka kiwari, éta kasenian masih dipaliré sanajan teu sakabéh warga di Kabupaten Ciamis mikanyaho kana éta kasenian. GBPP Mulok Basa jeung Sastra Sunda 1994: 39 – 53. Wanda Kaulinan Basa g. Tapi mun ningali kaayaaan zaman ayeuna mah. nyebutkeun aksara Sunda téh hésé jeung kuno, buktina aksara Sunda bisa ngigelan jaman sangkan tuluy dipaké ku masarakatna. Dina ngagem jeung taat ngajalankeun kawajiban masarakat Sunda ti jaman bihari nepi ka kiwari masih keneh nyekel deleg kana tradisi. 2 Mangpaat Praktis a. Artikel ieu teu boga jadi eusina teu bisa divérifikasi. 1 Wangenan Kabudayaan Unggal masarakat tinangtu mibanda kabudayaan séwang-séwangan, ti mimiti budaya nu tradisional nepi ka nu modérn. baé. 3. Kiwari,masarakat Sunda anu rancagé, anu ngajadikeun di masarakat Sunda leubeut ku hasil karyana. 1 Wangenan Kabudayaan Unggal masarakat tinangtu mibanda kabudayaan séwang-séwangan, ti mimiti budaya nu tradisional nepi ka nu…dipastikeun sabaraha jenis jeung jumlahna. Nyurtian salah sahiji wangun interaksi sosial anu aya dina masarakatSunda. Eta komponen basa nu opat teh kudu diajarkeun sing. Panjang kujang umumna sakitar 20 nepikeun 25 cm tur beuratna sakitar 300 gram. kurun waktu kawi wanda anyar dimimitian ti taun 50-an nepi ka kiwari. Hasil tarjamahan téh ulah katémbong minangka karya tarjamahan. Kabiasaan ieu téh jadi cara mikir manusa anu sok disebut kabudayaan. Wangunan imah adat Sunda anu aya di wewengkon Kampung Naga perenahna di Désa Neglasari, Kacamatan Salawu, Kabupatén Tasikmalaya. Modul A PKB Bahasa Sunda untuk SMP Edisi Revisi 2017 BS SMP MODUL A 3Kahiji, murid ngajenan jeung mekarkeun basa Sunda minangka basa daérah jeung basa resmi kadua di Jawa Barat (sanggeus basa Indonesia). Patali jeung pangajaran basa jeung sastra Sunda di SMP, karakteristik jeung kamekaran jiwa siswa bisa disawang tina aspék kognitif, psikomotor, jeung aféktif. Bisa waépangaruh kana kamekaran basana. 3. jeung kaayaan masarakat baheula. ditilik tina kaayaan ayeuna, dongeng jeung carita wayang masih aya nu mikaresep jeung masih tumumuh atawa mekar boh dina sastra Sunda boh dina. Bandung:Yrama Widya. upi. M. Dina jaman kiwari kalungguhan basa Sunda teh salian mangrupa basa daerah nu ditangtayungan eksistensina ku UUD 1945,oge mangrupa basa indung pikeun sabagian gede masarakat panyatur basa Sunda, ngan bae sanajan kitu pangaruh. Hamperu lauk téh mun kadahar karasana pait. DINA TÉKS PROSA SUNDA BUHUN ABAD KA-16 (Ulikan Struktur jeung Semantis) Disaluyuan jeung disahkeun ku: Dipedarna simbol-simbol nu nyangkaruk dina kasenian Bebegig Sukamantri, bisa dipaké pikeun bahan ajar anu aya patalina jeung kabudayaan daérah, hususna dina pangajaran Basa Daérah (Sunda). Kaarifan lokal (lokal wisdom) nya éta kawijaksanaan atawa pangaweruh asli hiji masarakat anu asalna tina ajen luhung tradisi budaya anu ngatur kahirupan masarakat (Sibarani: 112-113). KARYA KARNA YUDIBRATA PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP KELAS VII (TILIKAN STRUKTUR JEUNG AJÉN MORAL)1) Jaenudin2) ABSTRAK . 52 Pamekar Kaparigelan Basa Sunda pangaweruh; jeung (5) kamus; daptar sapuratina kecap nu disusun dilengkepan ku wangenan atawa katerangan. Masarakat Sunda hususna di Désa Bencoy Kecamatan Cireunghas Sukabumi, lolobana ngolah lahan pertanian (tatanén) di huma (leuweung), jeung di sawah. 3. Wangun kabudayaan : (1) Kabudayaan mangrupa ide/gagasan diantarana elmu pangaweruh, adat istiadat, &. Dikemas dalam bentuk media audio-visual, agar memberikan kesan belajar yang menyenangkan, mudah dipahami, serta memberikan pengalaman belajar yang baru di abad 21. 1. Teu saeutik kabudayaan (utamana seni) Sunda warisan karuhun anu teu kaburu kaungkab lantaran kaburu pareum saméméh ayana régenerasi. 20/ 2003 ngeunaan sistem Pendidikan Nasional, dumasar kana UUD 1945 anu aya patalina Pendidikan jeung Kabudayaan. Atikan kudu mibanda aspék-aspék anu nyoko kana ajén-ajén kabudayaan. Hal ieu saluyu jeung naon nu dipertélakeun ku Setiawan (2011: 19) upama kasenian-kasenian tradisional anu “asli” masih hirup séhat tur mekar di sabudeureunana, éta kasenian téh bakal méré kontribusi kana kamekaran kasenian jeung kabudayaan nasional. Ku sabab kitu di Indonesia loba kabudayaan dipimilik ku masing-masing suku bangsana. Ieu tradisi masih dilakonan jeung dimumulé ku masarakat Sunda. Jadi hakékat kabudayaan téh universal, parsial, dinamis, jeung statis. 3) Loba masarakat anu teu apal kana asal muasal (sajarah) ayana tradisi ngaruat lembur, prak-prakanana, fungsi jeung tujuanana, simbol-simbol, ajén-inajén, sarta ma’na-mana anu nyampak dina éta tradisi. Contona ngaran patempatan kiwari anu leuwih ngagunakeun basa asing, jeung geus teu maliré kana kondisi fisik atawa sajarah anu kungsi aya di éta tempat saperti Greenlake City jeung Meikarta. Karajaan Sunda diadegkeun ku Tarusbawa taun 591 Caka Sunda (669 M). Padahal sikep atawa moral téh mangrupa hal dasar pisan dina kahirupan geusan nyangking kasampurnaan hirup. Guru kudu daék nguyeuban adat-istiadat anu aya, hususna di tatar Sunda anu réa acan dipikawanoh ku siswa. Sajarah basa Sunda sacara gurat badagna galuring ti mangsa bihari, nepi ka kiwari téh diringkes jadi sajarah basa Sunda mangsa I. Pilih jawaban nu pangbenerna ku cara nyakra (X) aksara a, b, c, atawa d! A. Urang salaku seuweu-siwi Siliwangi kedah ngagunakeun basa Sunda dina kahirupan. Scribd adalah situs bacaan dan penerbitan sosial terbesar di dunia. 3) Kumaha kakayon dina leuweung kiwari? Jawaban : Kakayon raruntag. Perhatian! materi ini diterjemahkan oleh mesin penterjemah google translate tanpa adanya post editting, sehingga ketepatan dalam terjemahan masih buruk dan perlu dikembangkan lagi. Tujulna ieu modul téh pikeun ngadeudeul kaperluan guru Bidang Studi Basa Sunda di SMP/MTs jeung di SMA/SMK/MA/MAK. Petingan, beunang ngumpulkeun Duduh Durahman 5. upi. Ieu téh mangrupa kabudayaan Sunda nu loba dipangaruhan ku kabudayaan Mataram nu éksiténsina dikukuhkeun ku sistim kolonialismeu Walanda. sajarah jeung kamekaran sajak sunda. Pilih mana nu penting, mana nu kudu ditulis leuwih ti heula jeung mana nu dipandeurikeun. leutik. Sakumaha unsur kabudayaan anu séjén, kasenian ogé bisa robah luyu jeung kamekaran jaman. Sanajan kitu seni penca mémang ti tatar Sunda asalna. Sacara husus, dipiharep paraguru SMA/SMK mibanda kamampuh pikeun 1. Lian ti jadi kabudayaan masarakat Sunda, sawér mangrupa bagian tina sastra Sunda nu penting ditalungtik, salah sahijina pikeun sarana atikan jeung perlu dilakukeun sababPangarang Sunda anu naratas gelarna sajak nyaeta Kis WA. Biasana kaarifan lokal jeung folklor anu hirup ogé béda-béda. 28) nétélakeun yén kabudayaan nya éta sakabéh sistem gagasan, tindakan jeung hasil karya manusa dina kahirupan masarakat nu dipiboga manusa ku cara diajar. WebTi Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas. KIBS téh acara 10 taunan nu diayakeun ku Yayasan Kabudayaan Rancagé. Sacara tioritis ieu panalungtikan téh bisa méré wawasan anu jembar pikeun ngeuyeuban paélmuan sastra. Ku guru dibaca masing antaré. 121). Ngawengku; strukturalisme, antropologi sastra, novel jeung kamekaran novel Sunda. Web1) pikeun lembaga, bisa ngeuyeuban hasil panalungtikan tradisi Sunda tur jadi dokuméntasi dina kamekaran kabudayaan Sunda; 2) pikeun nu nalungtik, bisa ngeuyeuban pangaweruh jeung wawasan; jeung 3) pikeun masarakat, bisa ngaraksa jeung ngariksa tradisi nu aya di sakuliah tatar Sunda. Guru nitah murid disina ngarobah kalimah nu dimimitian ku huruf leutik, dirobah jadi ku huruf kapital. 4. Lila kalilaan rupa-rupa warisan kabudayaan saperti kasenian, alat musik, basa daerah nepika kaulinan tradisional oge mimiti ditaringgalkeun jeung jadi hal anu asing di nagri urang sorangan. . Karasa pisan, seni Sunda anu sakitu euyeubna téh Pangarang Sunda anu naratas gelarna sajak nyaeta Kis WA. a. Web1. A. edu BAB I BUBUKA 1. Koentjaraningrat (dina Setiadi, spk. Basa Sunda buhun (klasik) nyaéta dialék témporal basa anu dianggap ngawakilan puncak kamekaran kabudayaan pamakéna atawa basa buhun anu miboga kasusastraan nu penting (Sudaryat, 2014:26). Réalitas anu nyampak dina babad geus pagalo jeung unsur kréativitas, nepi ka éta réalitas bisa disebutkeun muncul dina wangun anu anyar. upi. 5 Instrumén. Koentjaraningrat (1990, kc. Jawaban: C. nepi ka kiwari geus ngalaman sababaraha kali parobahan, éta hal téh diluyukeun jeung kamekaran jaman sarta pangabutuh masarakatna. Narasumber téh jalma nu baris. a. Patalékan ulah ngayayay, tapi kudu ringkes tur.